Kościuszko. Ostatnia bitwa
Autor:
Radosław Paczocha
Reżyseria:
Iwona Siekierzyńska
Scenografia i kostiumy:
Izabela Stronias
Muzyka:
Marzena Majcher
Reżyseria światła:
Andrzej Szulkowski
Asystent reżysera:
Adam Kupaj
Inspicjentka:
Teresa Hajman
Nagranie muzyki:
studio Kineza
W nagraniu muzyki udział wzięli:
Agata Kurzyk – wiolonczela, Alina Dzięcioł – akordeon, Agata Partyka – perkusja, Ilja Zmiejew – wokal, Marzena Majcher – live electronics
Rysunki do programu:
Krzysztof Ostrowski
Prapremiera:
26 stycznia 2018 r., Mała Sala
Występują:
Wojciech Bartoszek (Iwan Ostafiewicz Fersen, Aleksander Mikołajewicz Samojłow)
Łukasz Gosławski (Julian Ursyn Niemcewicz)
Wojciech Oleksiewicz (Fiodor Łysenko, Paweł I, Aleksiej Iwanowicz Chruszczow)
Kacper Gaduła-Zawratyński (Krzysztof Sztofel, Stanisław Fiszer, Henryk Ludwik Lubomirski)
Adam Kupaj (Tadeusz Kościuszko)
O spektaklu
Gdyby Tadeusz Kościuszko mógł czytać dzisiejsze komiksy albo oglądać współczesne filmy o superbohaterach w rodzaju Batmana, Supermana czy innego obdarzonego nadnaturalnymi cechami herosa miałby pełne prawo nie odczuwać specjalnych kompleksów. Co prawda nie dysponował nadnaturalną mocą, nie przenikał przez ściany, nie latał o własnych siłach, nie podnosił jedną ręką kilkutonowych głazów, ale nad Supermanami i Batmanami miał jedną, niezaprzeczalną przewagę – w przeciwieństwie do nich istniał naprawdę i mimo to… był superbohaterem.
Radosław Paczocha
Po przegranej bitwie pod Maciejowicami naczelnik Kościuszko dostaje się ranny do niewoli. Jako jeniec zostaje zakładnikiem polityki rosyjskiego imperium prowadzonej zarówno wobec Polaków jak i pozostałych mocarstw rozbiorowych. Osoba naczelnika powstania staje się kluczowa dla rosyjskich rozgrywek, w ramach których Kościuszko zgadza się na złożenie wiernopoddańczego hołdu carowi Pawłowi I. Ceną tego jest uwolnienie z więzień i zesłania ponad dwudziestu tysięcy polskich patriotów, wziętych do niewoli i aresztowanych w czasie insurekcji oraz jeszcze podczas konfederacji barskiej. Weterani walk o niepodległość mogą stanowić, po powrocie do ojczyzny, fundament, na którym budować się będą polskie dążenia niepodległościowe.
Spektakl opisuje wydarzenia z życia Tadeusza Kościuszki, bohatera walk o wolność Polski i Stanów Zjednoczonych Ameryki, od upadku insurekcji z 1794. Przedstawiona w nim teza może wydać się kontrowersyjna: na ile można zrezygnować z własnych ideałów i metod ich realizacji, aby ocalić to co stanowi sens i generalny punkt odniesienia dla tychże właśnie ideałów?Obok osób powszechnie znanych, jak Kościuszko lub Julian Ursyn Niemcewicz, na widnokręgu wydarzeń pojawiają się postaci mniej eksponowane w polskim Panteonie, jak Stanisław Fiszer, późniejszy szef sztabu armii Księstwa Warszawskiego, czy Henryk Ludwik Lubomirski, późniejszy założyciel Muzeum Książąt Lubomirskich. Swoją rolę odgrywają również mało znane wydarzenia z życia Kościuszki, jak np. jego miłość do Ludwiki Lubomirskiej z Sosnowskich.
Projekt realizowany w ramach obchodów stulecia odzyskania niepodległości.
POBIERZ tekst sztuki.
Czas trwania: 1 godzina, bez przerwy
Dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach Programu Patriotyzm Jutra.
Spektakl dofinansowany przez Łódzką Specjalną Strefę Ekonomiczną S.A.
Spektakl bierze udział w 24. Ogólnopolskim Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej.
Zdjęcia
Recenzje
Superbohater – cena sukcesu, konsekwencje klęski
Renata Sas, Express Ilustrowany
Kościuszko forever?
Łukasz Kaczyński, e-kalejdoskop
Kim właściwie jest ten gość z cokołu na Placu Wolności?
Dariusz Pawłowski, Dziennik Łódzki
Superbohater K.
Monika Wąsik, teatralny.pl
Realizatorzy
Radosław Paczocha – dramatopisarz, scenarzysta i dramaturg. Jest absolwentem polonistyki na Uniwersytecie Warszawskim oraz Wiedzy o Teatrze w Akademii Teatralnej w Warszawie. Przez sześć lat związany z Teatrem Powszechnym w Warszawie (2004-2010), gdzie pełnił rolę sekretarza literackiego, obecnie dramaturg Teatru Wybrzeże w Gdańsku. Jest autorem sztuk: Zapach czekolady (nagroda główna w konkursie dramaturgicznym Windowisko 2008), Przyjaciel (nagroda główna w konkursie dramaturgicznym Metafory Rzeczywistości 2009), Bar Babylon, Beniamin, Faza Delta, Wizyta, Broniewski, Być jak Kazimierz Deyna, Uwodziciel, Tango Łódź, Zabić celebrytę, Urodziny czyli ceremonie żałobne w czas radosnego święta. Ma w swoim dorobku także liczne teatralne adaptacje (m. in. Anna Karenina, Mefisto Klausa Manna, Układ Elii Kazana), pracuje również jako dramaturg. Jego sztuki tłumaczone były na język angielski, niemiecki, czeski, gruziński, rosyjski, a także słowacki. Poza krajowymi realizacjami doczekał się realizacji swoich dramatów w Irlandii oraz Gruzji.
Iwona Siekierzyńska – ukończyła Psychologię na Uniwersytecie Gdańskim oraz Reżyserię w Szkole Filmowej w Łodzi. W 1996 r. otrzymała nominację do studenckiego Oskara za krótkometrażowy film Pańcia, którego opiekunem był Krzysztof Kieślowski. Stypendystka Cannes Film Festiwal. Autorka i scenarzystka filmów fabularnych i dokumentalnych oraz spektakli teatralnych.
W 2002 r. zrealizowała godzinny telewizyjny film Moje Pieczone Kurczaki, w którym zadebiutowała Agata Kulesza. W teatrze zadebiutowała w 2014 roku spektaklem Kobro pióra Małgorzaty Sikorskiej Miszczuk. W 2015 roku wyreżyserowała z teatrem osób niepełnosprawnych Biuro Rzeczy Osobistych spektakl Moja Sprawa autorstwa Radosława Paczochy. W 2017 roku zrealizowała monodram Rachela na podstawie pism z getta warszawskiego Racheli Auerbach na podstawie adaptacji Radosława Paczochy.
Obecnie przygotowuje film fabularny Amatorzy, którego głównymi bohaterami są aktorzy niepełnosprawni.
Izabela Stronias – scenografka teatralna i filmowa, absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi (dyplom w pracowni malarstwa i rysunku oraz w pracowni projektowania ubioru). Doktorat obroniła w ASP w Krakowie. Laureatka prestiżowych nagród na licznych konkursach i wystawach, spośród których warto wymienić: Złotą Maskę za najlepsze kostiumy teatralne w sezonie 2003/2004 (Intryga i miłość, reżyseria Waldemar Zawodziński, Teatr im. Jaracza w Łodzi) i Złotą Maskę za najlepsze kostiumy w sezonie 2016/2017 (Semele w Teatrze Wielkim w Łodzi), jest także autorką scenografii i kostiumów do filmów muzycznych i teledysków, m.in. Urszuli Dudziak, Tadeusza Nalepy, Elżbiety Adamiak, filmów fabularnych: Rozmowa z człowiekiem z szafy (reżyseria Mariusz Grzegorzek), Moje miejsce (reżyseria Leszek Dawid), spektakli baletowych: Bric a brac (choreografia Roman Komassa, Teatr Wielki w Łodzi), Kobro (choreografia Gray Veredon, Teatr Wielki w Łodzi) oraz wielu innych spektakli teatralnych. Jest autorką scenografii i projektów kostiumów w spektaklu Kobro w reż. Iwony Siekierzyńskiej w Teatrze Nowym im. Kazimierza Dejmka w Łodzi. W ASP im. W. Strzemińskiego w Łodzi prowadzi Pracownię Kostiumu Scenicznego. Obecnie pracuje nad wykorzystaniem efektów mappingu w tworzeniu scenografii i kostiumów teatralnych (grant badawczy).
Marzena Majcher – kompozytorka muzyki filmowej, teatralnej oraz współczesnej muzyki poważnej. Studiowała Kompozycję na Uniwersytecie Muzycznym w Warszawie oraz Gitarę Klasyczną w Akademii Muzycznej w Łodzi. Autorka muzyki do ponad 35 filmów, 7 sztuk teatralnych. W jej dorobku znajdują się kompozycje na zespoły kameralne i orkiestrę symfoniczną. Filmy z jej muzyką były wielokrotnie nagradzane i prezentowane na Festiwalach Filmowych na całym świecie. Jej znane prace, to muzyka do filmu Hanoi – Warszawa (nagrodzonego Europejską Nagrodą Akademii Filmowej), sztuki teatralnej Kobro (nagrodzonej Nadzwyczajną Złotą Maską), kompozycja – Chemia Miłości na sopran i kwartet smyczkowy wykonana na Music Festival Ecos Urbanos w Meksyku (2017). Współpracowała ze znanymi reżyserami: Leszkiem Mądzikiem, Grzegorzem Królikiewiczem, Iwoną Siekierzyńską, Kim Hee Jung. Koncertuje na Festiwalach Muzycznych oraz Filmowych. Ważne koncerty jej muzyki odbyły się w Planetarium Instytutu Nauki Kopernik w Warszawie, na Festiwalu Filmowym OFF Camera Plus w Krakowie, na Festiwalu Sztuki Współczesnej Rewizje_5 w Warszawie. Stypendystka Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2017). www.marzenamajcher.manifo.com.